زیورآلات دهه ۸۰ و ۹۰ ایران
در دهه‌های ۸۰ و ۹۰، استفاده از رایانه در طراحی و تولید طلا و جواهرات در کشورهای پیشرو، طرح‌های بسیار زیبایی را به بازار عرضه کرد که دارای ویژگی‌های ظرافت، زیبایی، وزن سبک و قابلیت خرید برای اکثر اقشار جامعه بودند. تجار و سازندگان ایرانی نیز به فکر افتادند که از این طرح‌ها در بازار ایران استفاده کنند. برای عرضه این طرح‌ها به بازار طلا و جواهر، دو راهکار وجود داشت: یکی، ورود این کارها از اروپا و جنوب‌شرق آسیا و دوم، کپی‌برداری و ساخت این طرح‌ها در ایران.
تلاش برای تطبیق با بازار جهانی
بسیاری از سازندگان تصمیم گرفتند که گزینه دوم، یعنی کپی‌برداری و ساخت این طرح‌ها در داخل را دنبال کنند، هرچند بسیاری از این کارها به دلیل عدم رعایت ظرافت در ساخت، در عمل رغبت مصرف‌کننده به خرید کارهای خارجی را بیشتر می‌کرد. به دلیل عدم استقبال از کارهای کپی‌برداری شده با کیفیت پایین، سازندگان داخلی بر آن شدند که فناوری ساخت خود را به‌روزتر کنند، اما این خود، عامل افزایش هزینه ساخت می‌شد و اقشار پایین جامعه با مشکل مواجه می‌شدند.
مشکلات تولید و افزایش قیمت‌ها
با توجه به مشکلات تولید طرح‌های کپی‌برداری شده، طراحان و سازندگان به طراحی روی آوردند، اما چون تجربه و تخصص کافی در این زمینه وجود نداشت، با تغییرات اندکی شروع به دوباره‌سازی همان طرح‌های قدیمی کردند که همچنان در بازار موجود است. در این بین، افزایش قیمت پایه طلا نیز مزید بر علت شد تا عملاً بخش‌های طراحی، ساخت، عرضه و خرید و فروش محصولات طلا و جواهر با رکود همراه باشد. با این حال، طبقه متوسط در پاره‌ای اوقات و طبقه مرفه همچنان امکان خرید این محصولات را داشتند.
زیورآلات رایج در دهه‌های ۸۰ و ۹۰
اکثر مصنوعات استفاده شده در این دوره برای جواهرات طبقات مختلف عبارت بودند از:
1. زنجیرها:
– زنجیرهای جدید و ظریف در مدل‌ها، رنگ‌ها و سایزهای متنوع
– زنجیرهای قدیمی‌تر مانند ونیزی، فیگارو، رولکس، دیسکو، طنابی، ماری و غیره
2. آویز و پلاک‌ها:
– آویز و پلاک‌های سینه با طرح‌های فانتزی یا اشکال و رنگ‌های مختلف
– پلاک‌های با ادعیه مذهبی یا اشکال هندسی حکاکی شده با موضوعات و اشکال مختلف
– آویزهایی با سنگ‌های رنگی
3. گوشواره‌ها:
– گوشواره‌های فانتزی و ظریف در مدل‌ها و رنگ‌های مختلف
– گوشواره‌های حلقه‌ای با اشکالی زیبا
4. دستبندها:
– دستبندهای با طرح‌های بسیار متنوع
5. انگشترها:
– انگشترهای فانتزی
– انگشترهای جواهر
– انگشترهای نگین‌دار مانند عقیق و فیروزه
– حلقه‌های ازدواج
6. النگوها:
– النگوهای دستبندی یا فنری
– النگوهای مفتولی، پروفیلی، توخالی و آینه‌ای
7. سرویس‌های مختلف:
– سرویس‌های زنجیری، تنیس، مام، ریختگی، نگین‌دار، تراش فانتزی و جواهر
نتیجه‌گیری
در دهه‌های ۸۰ و ۹۰، با توجه به رشد فناوری و افزایش قیمت طلا، صنعت طلا و جواهر در ایران با چالش‌های متعددی مواجه شد. با این حال، تلاش برای تطبیق با بازار جهانی و استفاده از طرح‌های جدید، زمینه‌ساز تحولاتی در طراحی و تولید زیورآلات در ایران شد. این دوره شاهد ترکیب طرح‌های قدیمی با سبک‌های جدید بود و همچنان بخش‌هایی از جامعه به استفاده از این زیورآلات ادامه دادند.
